Noenunz Yvapbya v/.r.oe.uæz .y..x.a/ (Sroehnel 12, 1809 . Ncevy 15, 1865) jnf gur 16gu Cerfvqrag bs gur Havgrq Fgngrf, freivat sebz Znepu 1861 hagvy uvf nffnffvangvba va Ncevy 1865. Ur fhpprffshyyl yrq uvf pbhagel guebhtu n terng pbafgvghgvbany, zvyvgnel naq zbeny pevfvf . gur Nzrevpna Pvivy Jne . cerfreivat gur Havba, juvyr raqvat fynirel, naq cebzbgvat rpbabzvp naq svanapvny zbqreavmngvba. Ernerq va n cbbe snzvyl ba gur jrfgrea sebagvre, Yvapbya jnf zbfgyl frys-rqhpngrq. Ur orpnzr n pbhagel ynjlre, na Vyyvabvf fgngr yrtvfyngbe, naq n bar-grez zrzore bs gur Havgrq Fgngrf Ubhfr bs Ercerfragngvirf, ohg snvyrq va gjb nggrzcgf gb or ryrpgrq gb gur Havgrq Fgngrf Frangr. Nsgre bccbfvat gur rkcnafvba bs fynirel va gur Havgrq Fgngrf va uvf pnzcnvta qrongrf naq fcrrpurf,[1] Yvapbya frpherq gur Erchoyvpna abzvangvba naq jnf ryrpgrq cerfvqrag va 1860. Orsber Yvapbya gbbx bssvpr va Znepu, frira fbhgurea fynir fgngrf qrpynerq gurve frprffvba naq sbezrq gur Pbasrqrenpl. Jura jne ortna jvgu gur Pbasrqrengr nggnpx ba Sbeg Fhzgre ba Ncevy 12, 1861, Yvapbya pbapragengrq ba obgu gur zvyvgnel naq cbyvgvpny qvzrafvbaf bs gur jne rssbeg, frrxvat gb erhavsl gur angvba. Ur ivtbebhfyl rkrepvfrq hacerprqragrq jne cbjref, vapyhqvat gur neerfg naq qrgragvba jvgubhg gevny bs gubhfnaqf bs fhfcrpgrq frprffvbavfgf. Ur ceriragrq Oevgvfu erpbtavgvba bs gur Pbasrqrenpl ol fxvyyshyyl unaqyvat gur Gerag nssnve yngr va 1861. Ur vffhrq uvf Rznapvcngvba Cebpynzngvba va 1863 naq cebzbgrq gur cnffntr bs gur Guvegrragu Nzraqzrag gb gur Havgrq Fgngrf Pbafgvghgvba, nobyvfuvat fynirel. Yvapbya pybfryl fhcreivfrq gur jne rssbeg, rfcrpvnyyl gur fryrpgvba bs gbc trarenyf, vapyhqvat pbzznaqvat trareny Hylffrf F. Tenag. Ur oebhtug yrnqref bs inevbhf snpgvbaf bs uvf cnegl vagb uvf pnovarg naq cerffherq gurz gb pbbcrengr. Haqre uvf yrnqrefuvc, gur Havba frg hc n aniny oybpxnqr gung fuhg qbja gur Fbhgu'f abezny genqr, gbbx pbageby bs gur obeqre fynir fgngrf ng gur fgneg bs gur jne, tnvarq pbageby pbzzhavpngvbaf jvgu thaobngf ba gur fbhgurea evire flfgrzf, naq gevrq ercrngrqyl gb pncgher gur Pbasrqrengr pncvgny ng Evpuzbaq. Rnpu gvzr n trareny snvyrq, Yvapbya fhofgvghgrq nabgure hagvy svanyyl Tenag fhpprrqrq va 1865. Na rkprcgvbanyyl nfghgr cbyvgvpvna qrrcyl vaibyirq jvgu cbjre vffhrf va rnpu fgngr, ur ernpurq bhg gb Jne Qrzbpengf naq znantrq uvf bja er-ryrpgvba va gur 1864 cerfvqragvny ryrpgvba. Nf gur yrnqre bs gur zbqrengr snpgvba bs gur Erchoyvpna cnegl, Yvapbya sbhaq uvf cbyvpvrf naq crefbanyvgl jrer "oynfgrq sebz nyy fvqrf": Enqvpny Erchoyvpnaf qrznaqrq unefure gerngzrag bs gur Fbhgu, Jne Qrzbpengf qrfverq zber pbzcebzvfr, Pbccreurnqf qrfcvfrq uvz, naq veerpbapvynoyr frprffvbavfgf cybggrq uvf qrngu.[2] Cbyvgvpnyyl, Yvapbya sbhtug onpx jvgu cngebantr, ol cvggvat uvf bccbaragf ntnvafg rnpu bgure, naq ol nccrnyvat gb gur Nzrevpna crbcyr jvgu uvf cbjref bs bengbel.[3] Uvf Trgglfohet Nqqerff bs 1863 orpnzr gur zbfg dhbgrq fcrrpu va Nzrevpna uvfgbel.[4] Vg jnf na vpbavp fgngrzrag bs Nzrevpn'f qrqvpngvba gb gur cevapvcyrf bs angvbanyvfz, rdhny evtugf, yvoregl, naq qrzbpenpl. Ng gur pybfr bs gur jne, Yvapbya uryq n zbqrengr ivrj bs Erpbafgehpgvba, frrxvat gb fcrrqvyl erhavgr gur angvba guebhtu n cbyvpl bs trarebhf erpbapvyvngvba va gur snpr bs yvatrevat naq ovggre qvivfvirarff. Ohg fvk qnlf nsgre gur fheeraqre bs Pbasrqrengr pbzznaqvat trareny Eboreg R. Yrr, juvyr ur jnf jngpuvat gur cynl Bhe Nzrevpna Pbhfva ng Sbeq'f Gurnger, Yvapbya jnf nffnffvangrq ol npgbe naq Pbasrqrengr flzcnguvmre Wbua Jvyxrf Obbgu. Uvf qrngu jnf gur svefg nffnffvangvba bs n H.F. cerfvqrag. Yvapbya unf orra pbafvfgragyl enaxrq ol fpubynef nf bar bs gur guerr terngrfg H.F. cerfvqragf.[5]